rodzaj gramatyczny
  • Forma orzeczenia przy nazwach zespołów
    6.10.2016
    6.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, z jakim orzeczeniem należy łączyć w zdaniu nazwy zespołów. Zespół Pink Floyd wystąpił… – to wiadomo, ale już Pink Floyd wystąpili…, prawda? Pasuje mi orzeczenie w r. męskoosobowym, kiedy myślę o kilku członkach grupy, ale co z takimi przykładami jak Mazowsze albo Pod Egidą? Tutaj grupy są tak liczne, że chyba raczej Mazowsze wystąpiło niż wystąpili i Pod Egidą wystąpił. Jak to właściwie powinno być?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik

  • Księżyc i planetoida Io
    2.06.2017
    2.06.2017
    Szanowni Państwo,
    jaki rodzaj gramatyczny ma Io (księżyc Jowisza, planetoida)?

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Lhotse
    20.04.2020
    20.04.2020
    Szanowna Poradnio!
    Czy da się ustalić rodzaj gramatyczny Lhotse, czwartego szczytu Ziemi? Będę wdzięczna za podpowiedź.
    Serdecznie pozdrawiam
    Mira Perlińska
  • Ten superfortress czy ta superfortress?
    31.12.2015
    31.12.2015
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy nazwy amerykańskich samolotów Superfortress i Stratofortress. Przede wszystkim chciałbym prosić o pomoc w ustaleniu, jaki to rodzaj gramatyczny: męski czy żeński. Czy Stratofortress się rozbił (jak battledress), czy się rozbiła (jak miss)? A także czy słowo to jest odmienne? Ze Stratofortressem (jak z battledressem) czy ze Stratofortress (jak z miss)?
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • pleksi

    11.06.2014
    11.06.2014

    Zastanawiam się, jakiego rodzaju jest rzeczownik pleksi. Niepoprawna forma pleksa sprawia, że zazwyczaj kojarzy się on z rodzajem żeńskim, ale z drugiej strony właściwie użyty synonim szkła akrylowego pochodzi od słowa pleksiglas, a więc może jednak rodzaj męski (na co wskazywałaby końcówka) lub nijaki (jak szkło)?

  • Zgoda realnoznaczeniowa przy rzeczownikach dwurodzajowych

    5.11.2023
    5.11.2023

    Czy gramatyczna zasada dopasowania rodzaju podmiotu i orzeczenia w języku polskim nie obowiązuje w niektórych sytuacjach? Np. w zdaniu „premier powiedziała...” podmiot jest rodzaju męskiego, a orzeczenie żeńskiego. Podobnie jest z towarzyszącym rzeczownikowi przymiotnikiem. W sformułowaniu „polska dyrygent” gramatyczny rodzaj przymiotnika i rzeczownika są różne. Jeżeli powyższe przykłady są poprawne językowo, to w jakich sytuacjach możemy złamać zasadę dopasowania rodzaju do rzeczownika? Czy np. poprawne będzie zdanie „Znany osoba powiedział...”?

  • dolce vita wśród włoskich potraw
    9.03.2013
    9.03.2013
    Po wydaniu książki Marty Grycan Moja Dolce Vita internauci zaczęli się spierać, czy w tytule jest błąd, czy nie powinien brzmieć Moje Dolce Vita, tak jak Rzymskie dolce vita. Który zapis jest poprawny? A przy okazji – czy nazwy potraw w obcych językach należy zapisywać kursywą? Pizza, ravioli czy risotto zadomowiły się już w naszym języku, ale co np. z włoskimi tagliolini, garganelli, grissini, cappelletti? Co z biancomangiare z migdałami, malinowym coulis czy zupą julienne?
  • internet
    11.12.2009
    11.12.2009
    Witam,
    ostatnio wdałam się w dyskusję ze znajomym narodowości brazylijskiej na temat słowa internet. Jak się okazuje, w języku portugalskim internet jest rodzaju żeńskiego. Jest to spowodowane tym, że słowo sieć tak jak w języku polskim ma rodzaj żeński. Dlaczego więc internet jako globalna sieć lub „międzysieć” jest rodzaju męskiego? Co decyduje o przyporządkowaniu danego rodzaju gramatycznego zapożyczeniom językowym?
    Pozdrawiam,
    Anna
  • Liczebniki główne

    10.05.2024
    10.05.2024

    Dzień dobry,

    liczebniki główne odmieniają się przez rodzaje, czy może mają określony rodzaj?

    Pozdrawiam.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego